دسته بندی کلی بلبرینگ ها
بهطور کلی بلبرینگها در دو دسته تقسیمبندی میشوند که عبارتند از:
· بلبرینگ Ball Bearing
· رولبرینگ Roller Bearing
· Ball در بلبرینگ همان ساچمه می باشد و Bearing همان بدنه ، یاتاقان می باشد.
انواع بلبرینگ را میتوان در دستههای زیر خلاصه کرد:
1. بلبرینگ شیارعمیق
2. بلبرینگ تماس زاویه ای
3. بلبرینگ کف گرد : شامل بلبرینگهای کف گرد یک ردیفه و دو ردیفه
4. بلبرینگ خود تنظیم شونده
5. بلبرینگ ایگرگ : این بلبرینگها را میتوان به نوعی تغییر شکل یافتهی بلبرینگهای شیار عمیق دانست.
6. بلبرینگ مینیاتوری
7. بلبرینگ سرامیکی
· انواع رولبرینگ عبارتند از:
1 . رولبرینگ استوانه ای : شامل رولبرینگهای استوانهای کف گرد، استوانهای ضربدری، پر غلتک استوانهای؛
2. رولبرینگ سوزنی : شامل رولبرینگهای سوزنی کف گرد و با پوسته کشیده شده؛
3. رولبرینگ مخروطی : شامل رولبرینگهای مخروطی یک ردیفه و دو ردیفه؛
4. رولبرینگ بشکهای.
تفاوت انواع بلبرینگ و رولبرینگ چیست؟
بهطور کلی میتوان تفاوت میان این دو قطعه را در نوع باری که به آنها اعمال میشود، جست و جو کرد. رولبرینگها در برابر بارهای شعاعی بسیار مقاوم هستند و میتوانند تنشهای شعاعی بالایی را تحمل کنند. رولبرینگها در برابر بار محوری ضعیف بوده و مقاومت کمی در برابر بارهای شعاعی از خود نشان میدهند. این درحالی است که اگر به این قطعات بار محوری و شعاعی به طور همزمان اعمال شود، از انواع بلبرینگ استفاده میکنیم. لازم به ذکر است که از بلبرینگها در کاربردهایی استفاده میشود که بار اعمالی به قطعه کوچک باشد.
انواع بلبرینگ و حرکات آنها
انواع حرکاتی که برای بلبرینگها میتوان در نظر گرفت، در چهار دسته جای میگیرند. این حرکات شامل موارد زیر میباشد.
1. چرخش محوری: مانند چرخش میله محور؛
2. حرکت خطی: مانند کشوها؛
3. حرکت کروی: مانند لولای کاسه ساچمهای؛
4. حرکت مفصلی: مانند درها.
طول عمر انواع بلبرینگ
طول عمر بلبرینگها به تعداد سیکل تنشی که به آنها وارد میشود، بستگی دارد. لذا برای افزایش طول عمر بلبرینگها باید تمامی اجزا شامل ساچمهها و سایر اجزای دورانی از استحکام و خواص مکانیکی مطلوبی برخوردار باشند. از جمله عوامل موثر بر طول عمر بلبرینگها، میزان استحکام خستگی این قطعه میباشد. استحکام خستگی به معنای توانایی یک قطعه (فلزی) در برابر بارهای نوسانی و تکرار شونده است. خرابی و خستگی در انواع بلبرینگ میتواند با پوسته پوسته شدن آشکار شود.
عواملی که موجب تخریب در انواع بلبرینگ میشود
- آلودگی:
هنگامیکه ذرات آلوده کننده بر روی بلبرینگها مینشیند، موجب خستگی زودرس در این قطعات میشود. هنگامیکه این ذرات بر روی سطوح و اجزای بلبرینگ مینشیند موجب افزایش اصطکاک میان اجزای این قطعه میشود. در نتیجهی این امر، سایش میان اجزای داخلی بلبرینگ یعنی ساچمهها با رینگهای داخلی و خارجی افزایش یافته و موجب کند شدن حرکت دورانی بلبرینگ و همچنین خشن شدن سطوح آن میشود. انواع آلودگی که میتواند در عملکرد انواع بلبرینگ ایجاد اختلال کند و موجب خستگی زودرس شد، عبارتند از:
1. گرد و خاک؛
2. درزگیری ناکافی؛
3. استفاده از روانسازهای با خلوص پایین؛
4. قطعات آلودهای که بلبرینگ با آنها در تماس است؛
5. ذرات فلزی جدا شده از سایر قطعات که همراه روانساز به بلبرینگ راه پیدا میکنند.
- خوردگی:
دلایل محیطی متعددی وجود دارد که موجب خوردگی در انواع بلبرینگ میشود. هنگامیکه بلبرینگ دچار خوردگی میشود، در هنگام کار سر و صدا ایجاد میکند. ذراتی که دچار خوردگی شدهاند از سطح کنده شده و بین ساچمهها و رینگها قرار میگیرند، که نتیجهی آن تولید صدا میباشد. این ذرات جدا شده موجب اصطکاک شدید سطوح روی یکدیگر و در نتیجه کاهش عمر بلبرینگ میشود.
از جمله عواملی که موجب بروز خوردگی در بلبرینگها میشود، عبارتند از:
1. عایقبندی ناکافی در برابر رطوبت و آب؛
2. استفاده از روانسازهایی که دارای عوامل اسیدی میباشند؛
3. انبارداری نامناسب بلبرینگها.
بلبرینگها قطعات بسیار کاربردی میباشند، که تصور ماشین آلات صنعتی و یا حتی سایر ابزار آلات کوچک بدون آنها غیر ممکن است. انواع بلبرینگ با کمک به گردش در آوردن قطعات روی یکدیگر از ساییده شدن آنها جلوگیری کرده و سرعت و بازدهی ماشین آلات را افزایش میدهند. بلبرینگهای صنعتی دارای انواع مختلفی هستند که برای تفکیک آنها از یکدیگر، آنها را با توجه به مشخصات ظاهری و فیزیکی که دارند، کدگذاری میکنند.